Raħal Żgħir ta’ Qalb Kbira
L-Imġarr huwa raħal żgħir fin-naħa ta’ fuq ta’ Malta. Raħal sabiħ imżejjen b’dak kollu li setgħat tagħtih in-natura; illum beda jitlef mis-sabuħija tiegħu bil-blokki ta’ ħafna flats li qegħdin jinbnew; imma għadu mżejjen bin-naħat sbieħ ta’ madwaru; minn Binġemma sa Fomm ir-riħ u l-Ġnejna; minn Għajn Tuffieħa sal-Ballut u saż-Żebbiegħ timraħ ħarsa sabiħa mill-għoljiet tal-Bidnija sal-Wied tal-Imselliet. Il-baħar idawwar lill-Imġarr fuq in-naħa tal-Punent fejn tidher ix-xemx nieżla, xena li tinbidel mis-sajf sax-xitwa u twassal tislima ħelwa lill-ħolqien.
L-ewwel li ltqajt ma’isem l-Imġarr fid-dokumenti tal-Knisja kien fl-1370; fil-1417 l-Imġarr huwa mniżżel fil-lista tal-Milizja bl-ismijiet tas-suldati li kellhom jgħamlu l-għassa fuq ir-raba u l-irziezet tar-raħal matul il-lejl. Minn żmien il-qedem.l-irziezet kienu miġburin jgħassu lil xulxin fl-inħawwi kollha minn Fomm ir-riħ u s-Santi sa Binġemma u ż-Żebbiegħ. L-aqwa xhieda tal-qedem tal-Imġarr u ta’ madwaru huma t-tempji tal-Isqorba u ta’ Ħaġrat.
L-ismijiet tal-Imġarr, taż-Żebbiegħ u ta’ Binġemma huma msemmijin ħafna fit-twaqqif ta’ ġuspatronati u benefizzji. Fir-Rollo tal-1436 tissemma l-knisja ta’ S. Marija fin-naħat tal-Imġarr. Mons. Dusina fil-1467 jsemmi darbtejn il-benefizzju ta’ S.Marija u ta’ Santu Pietru fin-naħat ta’ Binġemma. Tissemma wkoll f’dawk iż-żminijiet il-knisja ta’ S. Marija fiż-Żebbiegħ. Għalhekk ir-raba kien jinħadem u l-bdiewa kienu jħallsu. Wieħed mill-qassisin kellu jqaddes fil-Knisja ta’ Mġarr Barrani fil-festi tal-Madonna. Il-bdiewa kienu għamlu kaxxa fil-bieb tal-knisja biex jiġbru xi ħaġa biex ikunu jistgħu jġibu qassis biex iqaddes kull nhar ta’ Ħadd.
Fil-Viżti Pastorali tas-Seklu XVI u XVII jissemmew dejjem iż-żjarat tal-Isqfijiet fil-knejjes ta’ S. Marija fl-Imġarr, tal-Epifanija fis-Santi, ta’ S.Pietru u tal-Madonna ta’ Hodegiria f’Binġemma u ta’ S. Marija fiż-Żebbiegħ. Fil-mapep antiki tal-Assedju (1565) jissemma l-port tal-Imġarr jew il-Ġnejna.
Meta l-irziezet bdew jinġabru aktar madwar il-Knisja tal-Imġarr – Knisja żgħira li kienet tħares lejn il-Ġnejna biċ-ċimiterju quddiemha – il-bdiewa bdew iħossu l-bżonn ta’ xi qassis li jkun qrib tagħhom għalkemm ħafna kellhom id-djar tagħhom fil-Mosta u r-Rabat jew il-Mellieħa –imma kienu jagħmlu mall-Parroċċa tal-Katidral tal-Imdina.
Wara talba tal-bdiewa, l-Isqof Pietru Pace waqqaf il-Parroċċa tal-Imġarr bin-naħat ta’ madwaru f’Ottubru tal-1898 bl-ewwel kappillan Dun Ġlormu Chetcuti. L-Imġarr beda jikber u sar raħal bil-ħwienet u l-kumditajjiet l-oħra, bl-għassa tal-pulizija u ħjiel tal-bidu ta’ skola. Fil-1912 bdiet timbena l-Knisja u fl-1922 nbiet l-iskola tal-Gvern. F’dik is-sena – fit-22 ta’ April- waslet il-vara ta’Santa Marija, l-għaxqa tal-Imġarrin ta’ kull żmien. X’aktarx li qabel kienu saru bidliet kbar fil-knisja l-qadima: issa kienet ġiet tħares lejn il-Mosta b’faċċata sabiħa u bl-istatwa tal-ġebel ta’ Santa Marija f’nofs il-faċċata. Din twaqqgħet fl-1919 biex ikompli l-bini tal-Knisja l-ġdida.
Dun Edgar Salomone sar kappillan fl-1931 u kompla jaħdem bis-sħiħ biex titlesta l-knisja l-ġdida: daħħal il-ġbir ta’ bajda fil-ġimgħa minn kull familja. Il-koppla l-kbira tlestiet fl-1939, qabel il-bidu tat-Tieni Gwerra dinjijja. Ix-xogħol tkompla wara l-gwerra bil-lanterna, il-kampnari u biċċa mis-sagristija. Fil-1948, il-knisja lesta minn kollox, ġiet ikkonsagrata mill-Arċisqof Mikiel Gonzi. L-ewwel kappillan Mġarri kien Dun Orażju Vellali ħa l-post ta’ Dun Edgar fid-19 ta’ Diċembru 1954. Il-Parroċċa kompliet tiżżejjen b.numru sabiħ ta’ saċerdoti u reliħjużi li ħadmu fil-parroċċa u barra mill-Imġarr ukoll.
Matul il-gwerra waslu l-Imġarr ħafna refuġjati u kulħadd sab fejn jistkenn. In-nies laqgħu r-refuġjati u għenuhom mill-aħjar li setgħu. Minn naħa tagħhom ir-refuġjati daħlu fil-ħajja tal-Imġarr bi ħbiberiji u ankle bi żwiġijiet. Uħud daħlu biex setgħet tikber l-orkestra ta’ Dun Ġużepp MIcallef bi strumenti ġodda u b’vuċijiet mill-aħjar. Ġie organiżżat kumitat għal foqra u l-gvern waqqaf il-Victory Kitchen. Ħallew rigali lill-Knisja meta ġew biex jitilqu. Daħlu xi drawwiet ġodda li taw dehra ġdida lil-Imġarr.
Matul is-snin l-Imġarr kiber sewwa bi djar u familji ġodda; familji ġodda u koppji żgħażagħ ġew joqgħodu l-Imġarr; illum il-popolzzjoni qabżet it-tlett elef ruħ.
Fit-13 ta’ Lulju 1952 tbierket l-ewwel ġebla tal-Oratorju; Dun Ġużepp Vella ra l-ħolma tiegħu sseħħ għax beda opra kbira fil-Parroċċa għall-ġid taż-żgħażagħ u l-familji Mġarrin: bini kbir li żżejjen b’Sala kbira u klassijiet għad-Dutrina. Fiż-Żebbiegħ inbniet knisja kbira ddedikata lil Alla għad unur ta’ S. Anna; din tlestiet fl-1999; tbierket mill-Arċisqof Mercieca u ġiet ikkonsagrata mill-Arċisqof Pawlu Cremona fil-22 ta’Settembru 2013.
Il-Kunsill Lokali twaqqaf fit-22 ta’ Jannar 1994 b’elezzjoni fl-Imġarr u Victor Camilleri sar l-ewwel Sindku; miegħu ingħażlu erbgħa kunsilieri oħra.